Bu kitap da köyde okumayı seçtiğim kitaplardan biriydi. Doğa içinde, sakin bir tatil yaparken zihnimi fazla yormayacak ama yine de beni bambaşka diyarlara götürecek bir fantastik öykü arayışındaydım. Tolkien’in Roverandom’u bu isteğime tam anlamıyla karşılık verdi. Hem masalsı anlatımıyla huzurlu atmosferime eşlik etti hem de küçük bir köpeğin büyülü maceralarıyla bana keyifli aman geçirtti.
Spoiler (kitaba dair detaylı bilgi) İÇERMEMEKTEDİR.
Kitap Yazarı: J.R.R. Tolkien
Kitabın Adı: Roverandom
Yayımlanma Tarihi: 1998
Tür: Çocuk Edebiyatı, Masal, Fantezi, Macera
Yayınevi: İthaki
Sayfa Sayısı: 184
Roverandom, J.R.R. Tolkien’in çocukları için yazdığı kısa ama masalsı bir hikayedir. İlk kez 1998’de, yani Tolkien’in ölümünden yaklaşık 25 yıl sonra yayımlanmıştır. Eseri hazırlayanlar Christopher Tolkien ve Wayne G. Hammond’dur. Kitabın ortaya çıkışı ise oldukça kişiseldir: Tolkien’in küçük oğlu Michael, tatildeyken sahilde çok sevdiği küçük oyuncak köpeğini kaybeder. Onu teselli etmek isteyen Tolkien, Rover adlı köpeğin başından geçen fantastik maceraları içeren bu hikayeyi anlatır. Ve böyle oluşmuş olması hikayenin bana çok tatlı geldi. :)
Kitabın giriş kısmında, Tolkien’in Roverandom’u aslında 1925 civarında yazdığı ancak yayımlatmadığı belirtilir. Hikaye uzun süre aile içinde bir masal olarak kalmıştır. Daha sonra, Tolkien’in masalsı ve mitolojik eserleri arasındaki yeri görülerek okurlara sunuldu. Bu yönüyle hem özel bir aile hikayesi hem de Tolkien’in çocuk edebiyatına verdiği değeri gösteren bir çalışma.
Rover, küçük ve hareketli bir köpektir. Bir gün kötü huylu bir büyücüye kafa tutar ve büyücü onu oyuncak köpeğe çevirir. Böylece Rover’ın maceraları başlar. Önce bir çocuğun oyuncağı olur, sonra ise fantastik yolculuklara çıkar. Denizlerin altına iner, ayda gezer, büyülü yaratıklarla tanışır.
Hikaye boyunca Rover, farklı diyarları keşfederken özgürlüğünü yeniden kazanmanın yollarını arar. Bu süreç aynı zamanda Tolkien’in hayal dünyasının ne kadar geniş ve zengin olduğunu gösteriyor, bundan kuşkumuz yok tabii ki... Deniz altındaki sahneler, ayda geçen olaylar ve büyücülerin dünyası, betimlemeler her zamanki gibi muhteşem.
Roverandom, Tolkien’in diğer çocuk kitapları (Hobbit, Tom Bombadil’in Maceraları) gibi eğlenceli, masalsı ve mizahi bir dile sahip. Dil akıcı, olay örgüsü sade ama büyülü atmosferle dolu. Hikayenin ayda geçmesi özellikle çok hoşuma gitti. Tolkien burada mit yaratma eğiliminden ziyade, çocukların merakına uygun, hafif ama hayal gücünü coşturan bir tarz benimsemiştir.
Aynı zamanda, metinde klasik peri masallarının etkisini görmek mümkün; konuşan hayvanlar, büyücüler, sihirli dönüşümler, fantastik yolculuklar vs. Ancak Tolkien’in mitolojiye olan ilgisi de kendini belli eder; özellikle denizle ilgili betimlemeler, onun ileride Silmarillion’da geliştireceği deniz ve yolculuk temalarının erken izlerini taşıyor.
Rover (Roverandom): Hikayenin ana karakteri, haylaz ama sevimli bir köpek. Dönüşümle başlayan yolculuğu boyunca hem esprili hem de cesur bir tavır sergiliyor. Çocuk okurlar için kolayca bağ kurulabilecek bir figür.
Büyücü (Psamathos Psamathides): Rover’ı oyuncak köpeğe çeviren büyücü. Hem huysuz hem de esprili bir karakter. Masalın tipik “şakacı ama tehlikeli” büyücü figürünü yansıtır.
Deniz kralı Artaxerxes ve Ay’daki büyücüler: Rover’ın yolculuklarında karşılaştığı fantastik figürler.
Michael:Tolkien’in oğlu Michael’ın da hikayede bir yeri vardır; Rover oyuncak köpek olduğunda onun eline geçer. Bu, kitabın Tolkien’in aile yaşamıyla doğrudan bağlantılı olduğunun kanıtı olmuş oluyor.
Roverandom, Tolkien’in çocuk edebiyatına verdiği değerin güzel bir örneğidir. Aslında Hobbit’ten önce yazıldığı için, Tolkien’in çocuklara masal anlatma tarzının erken bir örneğini sunuyor. Masal, kayıp bir oyuncağı teselli amacıyla yazıldığı için çok kişisel bir kökene sahip olsa da, evrensel bir çocuk hikayesine dönüşmüştür.
Çocuk edebiyatındaki öneminin şuradan geldiğini düşünüyorum:
-Masal tadında anlatımıyla küçük yaştaki okurlar için oldukça uygundur.
-Hayal gücünü zenginleştiren “deniz altı, ay yolculuğu, büyücüler” gibi temalar, çocukların fantastik edebiyatla tanışmasına katkı sağlayabilir.
-Rover karakteri, çocukların kolayca özdeşleşebileceği, küçük ama cesur bir kahraman figürüdür.
Böylece Tolkien, yalnızca yetişkinlere yönelik mitolojik metinler değil, çocukların da keyif alabileceği masallar yaratabileceğini göstermiştir.
Okumalı mısın? Eğer Tolkien’in yalnızca Yüzüklerin Efendisi gibi büyük destanlardan ibaret olmadığını görmek, onun çocuklarına anlattığı daha küçük ama büyülü hikayeleri de keşfetmek istersen kesinlikle bir şans vermelisin. Özellikle kısa, masalsı ve hayal gücünü harekete geçiren bir şeyler arıyorsan Roverandom tatlı bir mola gibi gelecektir.
Hiç yorum yok: